Yettru Useklu mi iwala imdanen gezzmen isekla di teẓgi, yettsuɣu :
– Ay imɣan izedɣen tizgi, akit. Amdan ad yessenger tiẓgi. Ay iɣersiwen n teẓgi…. Ma gezmen-iyi, ad tenger teẓgi, ur tettafem ayen ara teččem, azekka ad aweḍ nuba-nwen.
Kra n yimdanen gezzmen-d isekla mebla ceḥḥa di teẓgi, ssawaḍen itman s axxam. Yenna-as Ḥemmu i umdakel-is, Laḥlu :
– Γiwel ay ameddakel, ma ulac ad aɣ-teṭṭef tmeddit dagi.
– Uff ! Ttuɣalen iḍarren-iw ar deffir, ẓẓay mliḥ utmun-agi ay ameddakel. I as-yerra Laḥlu
– D tidet, wigi n wass-a mačči am wid n yiḍelli. I as-yenna Ḥemmu.
– Ass kammel d asiweḍ, nekk teɣli-d tayet-iw ass-a ilaq-aɣ ad nesgunfu azekka. I as-yerra Laḥlu.
– Aṭas i aɣ-ilaqen akken ad d-nessali lsas n taɛrict-nneɣ, ilaq ad d-nuɣal azekka. I as-yenna Ḥemmu.
– Maca drus n yisekla i d-yeqqim di teẓgi, tɛedda deg-s tafat, nerra-tt d tiniri! i as-yerra Laḥlu
– Ad nuɣal ad negzem anda nniḍen. I as-yenna Ḥemmu
Azekka-nni sin-nni n yimeddukal akken kan kecmen tiẓgi, imencaren d tgelzyam deg yifassen-nsen. Ruḥen ad gezmen isekla di tama nniḍen, dɣa iḥbes-iten yiwen useklu, afaraz, annect-ilat, yenna-asen :
– D acu akka tettnadim di teẓgi ?
– Nettnadi tireɣla akked yiskimen tiẓedla… I as-yenna Ḥemmu, amencar deg ufus-is
– Teskaɛrirem fell-i, waleɣ-ken iḍelli mi tgezzmem deg yisekla. I as-yerra useklu.
– Ala mačči d nekkni. Muqel-d ifassen-nneɣ, d izedganen. Nekkni nusa-d ad kem-nebrez, akken ur kem-tsett ara tmes. I as-yenna Laḥlu.
Aseklu yerfa imi i asen-yesla skiddiben fell-as, dɣa isuɣ fell-asen, suɣen-d akk yid-s yimɣan akked yiɣersiwen. Yenna-asen :
– Nekk d abeḥri n turin-nwen, d lḥamu n uxxam-nwen. D nekk i awen-iqurɛen aḍu, mi ara d-yettsuḍu. D nekk iwen-yerran tili deg ussan n yiṭij, seddaw-iw i tettddurim, nekk reqqeɣ kunwi tasgunfuyem.
Ḥemmu d Laḥlu fehmen belli ɛeddan tilas, ayen xedmen ur ilaq ara. Dɣa ddan-d fell-asen, qaddmen-ten-id si teẓgi.
Ḥemmu d Laḥlu ugaden nnan-asen :
– Suref-aɣ ay aseklu, surfet-aɣ ay imɣan d yiɣersiwen. Suref-aɣ a tiẓgi. I as-yenna Ḥemmu i Laḥlu.
Xas akken sutren ssmaḥ, tiẓgi mazal terfa fell-asen, ula d iɣersiwen-is. Yenna-as Ḥemmu i Laḥlu :
– Ilaq-aɣ tura, d nnuba-nneɣ ad neẓẓu isekla, akken aɣ-tsemmeḥ Teẓgi. Ad tǧǧuǧeg, ad tuɣal am zik-nni.
Azekka-nni uɣalen ar teẓgi, nnan-as :
– Ay aseklu, seg wass-a d asawen, ad neẓẓu isekla deg wakal-ik, ur ten-gezzem ara dayen.
Isekla ur asen-d-rrin ara awal. Mazal-iten rfan fell-asen.
– Nniɣ-ak yerfa. I as-yenna Ḥemmu i laḥlu
– Ilaq-aɣ ad nɛeddi kan ar tigawt. Ufiɣ-tt-id ? I as-yenna Laḥlu. Ad nazen araw-nneɣ akken ad ẓẓun deg umkan-nneɣ isekla.
– D tikti yelhan. I as-yenna Ḥemmu.
Ḥemmu d Laḥlu, ruḥen srid s axxam, cegɛen-d arraw-nsen ar useklu, nnan-as :
– Azul fell-awen ay imɣan, azul fell-ak ay aseklu, ayen i yeḍran i teẓgi mačči d nekkni i as-ixedmen akka. Nekkni nḥemmel tiẓgi, nḥemmel isekla, nḥemmel ad nettali fell-asen. Nḥemmel tahuski-nsen, nḥemmel tili-nsen deg unebdu yeḥman. Nekkni nusa-d ass-a ar teẓgi akken ad neẓẓu isekla.
Yettru useklu imi yesla i teɣri n yigerdan-nni, yenna-asen :
– Kunwi terram-iyi-d tarwiḥt. Wamma irgazen imeqqranen, ur iyi-quddren ara, ur iyi-ḥudren ara. Rfiɣ fell-asen… Ad awen-in-ssutreɣ yiwet n tɣawsa, ad iyi-teẓẓum deg wulawen-nwen i lebda. Ad iyi-tqadrem, ad tt-ḥadrem tahuski. Anfet-iyi ad ǧuǧgeɣ, anef-t-iyi ad idireɣ, ad yidir yid-wen ugama.
Igerdan ẓẓan isekla imecṭaḥ i wwin deg yifassen-nsen. Di yal tallit ttruḥun teẓẓun isekla, akken alarmi d asmi d-slulen tiẓgi i igezmen yimawlan-nsen. Yuɣal Useklu isemmeḥ-asen i Ḥemmu d Laḥlu, imi yegza belli d nutni i iceggɛen araw-nsen akken ad ẓẓun isekla di teẓgi-nni gezmen.
Seg wass-nni, tiẓgi-nni tufa iman-is, ulac win igezzmen isekla-s. Imɣan, iɣersiwen d yigḍaḍ ufan iman-nsen. Igerdan deg-s tturaren timqademt akked tuqna n tuffra, tteffren deffir n yisekla.
Fahim MESSAOUDENE – Aseklu Yerfan
