• Qui sommes-nous ?- L’esprit isallan
  • confidentialité
isallen.info
  • Taqbaylit
  • contributions
  • Interviews
  • Documents
  • Patrimoine
  • Magazine
  • Sciences
  • Chroniques
    • awal
No Result
View All Result
  • Taqbaylit
  • contributions
  • Interviews
  • Documents
  • Patrimoine
  • Magazine
  • Sciences
  • Chroniques
    • awal
No Result
View All Result
isallen.info
No Result
View All Result
ADVERTISEMENT
Home Taqbaylit

Ɣef udlis n Muḥemmed Ǧellawi Saɛid Ucemmut. Amedyaz seg At Meddur (1899-1990)

isallan-archives by isallan-archives
août 21, 2019
in Taqbaylit
0
0
SHARES
30
VIEWS
Share on FacebookShare on Twitter

Amek ara nesbedd tasekla-nneɣ ma yella ur nessin acemma ɣef yimeskaren (auteurs) i as-yefkan udem ? Amek ara d-nsebgen tasekla-nneɣ ma yella ur nesɛi ara iḍrisen ara as-yefken udem ? Amezruy n tsekla-nneɣ d aquḍar ma yella neqqar-as kan : « tasekla-nneɣ d tamerkantit, nekni ur nettaru, ur neqqar ».
Asalu, mačči d nekni ara t-yerẓen ; yenǧer yakan ; issefk kan fell-aneɣ ad t-neḍfer, ad neddu d ubrid iberzen, abrid-nni issuffuɣen ɣer tegnit n umezruy d talsa. Ma mačči akka, anef i tessirt n wawal ad tẓeḍ, awren-is ad t-yeddem waḍu ad t-yeḍlu i tɣeltin n tatut. Cwiṭ cwiṭ, ad tekfu tqbaylit, ad nekfu s leqbayel. S yin akin ad as-neqqar : “je suis fier d’être kabyle”.

Nessen cwiṭ yusef U Qasi, Nessen cwiṭ Lɛerbi at Wejɛud. Nessen cwiṭ Musa Awagnun, Nessen cwiṭ Muḥend Said Amlikec. Nessen cwiṭ Smaɛil Azikiw… Akka : cwiṭ cwiṭ akk; ula d Xliǧa tukrift (lalla Xiliǧa ah) nessen sin isefra-ines. D axessar…

Anwa yessnen Ḥmed Lemseyyeḥ ? Isem-is, yella, isefra kra kan. Anwa yessnen Yusef Ulefqi? Isem-is yella, isefra amek akken. Anwa-t Muḥend Saɛid n teẓrut ? Isem iqqim-d, ma d isefra, wissen. i Messeɛd Ɛimi, acḥal i tt-yessnen ? Neɣ Taseɛdit Ḥafsi ?

Mačči kan d aya a Leqbayel. Ur nessin ula Muḥend U Yeḥya. Ih, a Leqbayel, win akken s wyaes nettzuxu, win akken i as-yennan… ulayɣer ad awen-d-iniɣ… ilaq teṛaam akk ayen i d-yenna d wayen i d-yura d wayen yurar.

Mačči kan d aya. Ur nessin Ben Muḥemmed, ur nessin Ɛmer Mezdad, ur nessin Ameẓẓyan Kezzar, ur nessin ǧamal Benɛuf, ur nessin Salem Zenya, tedduḍ akkin… ternuḍ wiyeḍ. Deg-nneɣ kan awal.

I zeɛma nessen Lewnis At Mengellat, neɣ Lwennas Matub, neɣ Lmulud Zeddek, neɣ widen akk i nettarra di tkerrust (yerna di les flash disque, ittusemma d apiraṭi i ten-npiraṭi) ?

Nessen cwiṭ Si Muḥend U Mḥend Bulifa d Mɛemmeri d Ɛedli d muḥend Aɛrab, nessen cwiṭ Lbacir Amellaḥ s Buɛmara d Tsadit Yasin d yiɛeggalen n tdukla tadelsant Lbacir Amellaḥ. Nessen cwiṭ Ccix Muḥend s Mɛemmeri… D aya… Nenwa nexdem axesssar.

Xuṣṣen-aɣ seɛṭac i ɛecrin…

I Saɛid Ucemmut ? yella win i t-yessnen ?

Tajmilt i Muḥemmed ǧellawi. Adlis-ines ɣef umedyaz-agi d adlis mgal tatut; d adlis ittarran azal i yidles n teqbaylit. Adlis-ines tga d tamigt tadelsant tameqqrant. Adlis am wagi d abrid yettawin ɣer umezruy n tsekla-nneɣ.

Adlis n Muḥemmed ǧellawi, ad t-nernu ɣer wid Mɛemmeri ɣef yimedyazen iqdimen n tmurt n Laqbayel, ɣef Si Muḥend, ɣef Ccix Muḥend; ad t-nernu ɣer wid n Mulud Ferɛun d Yunes Ɛedli d Zzin Muḥend Aɛrab ɣef Si Muḥend; ad nernu ɣer win n Kamal Buɛmara ɣef Lbacir Amellaḥ, ad t-nernu ɣer win n Nabila Idrisi ɣef Tseɛdit Hafsi; ad t-nernu ɣer win Yeḥya Bellil d ǧamal Rezqi ɣef Muḥend Saɛid Amlikec, atg. Idlisen-agi akk, yis-sen ara nebnu amezruy n tmedyazt taqbaylit… Amezruy n tsekla taqbaylit.

Adlis-agi, isemma-as Muḥemmed Ǧellawi : Saɛid Ucemmut. Amedyaz seg At Meddur (1899-1990); yeffeɣ-d aseggas-agi (2018) ɣer tezrigin El Amel (Tizi-Uzzu). Deg-s 94 d asefru; ttawi-d ɣef ubeddel i tbeddel teqbaylit, ɣef tegrawla n Lezzayer, ɣef tlufa i d-ibanen seg timunent ɣer da, ɣef temsal n yal ass yettidir uqbayli deg udrar, deg uzaɣar, deg temdint, yedder umedyaz netta d wiyeḍ, atg.

Adlis-agi, d akufi n yisalan ɣef umedyaz Saɛid Ucemmut. Tura atan nessen-it, nessen tamnaḍt ideg i d-yekker d wanda yedder, nessen tallit-nni-ines. Mačči kan d aya. Nessen ula wamek gan isefra n umedyaz-nni. Tajmilt i Mass Ǧellawi.
S udlis-agi, yuɣal Ṣaɛid Ucemmut d yiwet n tgejdit gar tigejda n umezruy n tmedyazt taqbaylit. Tajmilt i Mass Ǧellawi.

Ṣṣenf n udlis-agi, mačči d ayen isehlen ad t-yexdem yiwen. D ayen iḥwaǧen akud d trusi n leɛqel d tezmert. Ilaq isefra ad ten-id-yejmeɛ umdan, yiwen yiwen; ad ten-id-isbin belli n umedyaz Saɛid Ucemmut, ad ten-yaru, ad ten-isismel, ad ten-yesleḍ. S yin akkin : kker-as i udlis, seggem-it, af-d amazrag. Akka, tadla tadla alama yekfa tmegra. Yerna tamegra s tmussni… s teqbaylit. Mačči d ayen isehlen. D tudet. Maca, win iteddun ɣef tidet issawaḍ.

Amezruy n tsekla-nneɣ, yeqqen ɣer yidlisen am wigi. Wa ɣef umedyaz, wa ɣef umengal, wa ɣef unallas, wa ɣef umsezgun. Cwiṭ cwiṭ : ad nesbedd amezruy n tsekla-nneɣ. Ad nesbedd taqbaylit-nneɣ… Ayen nniḍen, yal d ṛṛay-is.

Muḥend Akli Salḥi

Previous Post

L’ennemi d’aujourd'hui et l’ennemi d’hier

Next Post

Le Collectif des Amazighs en France exige « l’acquittement pur et simple de Salim YEZZA »

isallan-archives

isallan-archives

Related Posts

Mestafa Kamal
Interviews

‘’…Nebɣa ad nesiweḍ ad d-iɣer uselkim taqbaylit i yiman-is’’

août 12, 2020
Irnaten Murad
Taqbaylit

​Amaynut : « Staxreɣ-d yemma si llakul » Tullist sɣur Irnaten Murad 

janvier 14, 2020
Taqbaylit

Tamellalt n tilla

janvier 1, 2020
Next Post

Le Collectif des Amazighs en France exige « l’acquittement pur et simple de Salim YEZZA »

Suivez-nous

  • 5k Fans
  • Trending
  • Comments
  • Latest
femme imam

Une kabyle … première imam de France …

septembre 10, 2019
Ferhat Mehenni

Ferhat Mehenni « La Kabylie a intérêt à quitter le navire Algérie »

septembre 18, 2019

« ZERO kabyle », la main des services Algériens

septembre 6, 2019

Tamacahut n Udrar Aberkan

décembre 30, 2019

Chronique: Une police Kabyle….why not !?

0

Nostalgie : La maison Kabyle

0

La place centrale de la femme Kabyle

0

Chronique : Tout ce qui est Kabyle est suspect -1

0

L’islam de nos aïeux, de nos parents !

septembre 19, 2020

TAMACAHUT-IW LWAD LWAD

septembre 16, 2020

Kamel Bouamara L’auteur du 1er dictionnaire de langue amazighe

septembre 16, 2020

Une rentrée scolaire dans « les temps … »

septembre 16, 2020

Derniers articles

L’islam de nos aïeux, de nos parents !

septembre 19, 2020

TAMACAHUT-IW LWAD LWAD

septembre 16, 2020

Kamel Bouamara L’auteur du 1er dictionnaire de langue amazighe

septembre 16, 2020

Une rentrée scolaire dans « les temps … »

septembre 16, 2020
isallen.info

Le magazine de la Kabylie L’Esprit ISALLAN se résume en : la liberté d’expression et de ton, aucune censure, la défense des intérêts des Kabyles et de la Kabylie

Follow Us

Catégories

  • A la une
  • Actualités
  • awal
  • Caricature
  • Chroniques
  • contributions
  • Culture
  • Documents
  • Interviews
  • Magazine
  • Patrimoine
  • Sciences
  • Taqbaylit

Articles récents

L’islam de nos aïeux, de nos parents !

septembre 19, 2020

TAMACAHUT-IW LWAD LWAD

septembre 16, 2020
  • Qui sommes-nous ?- L’esprit isallan
  • confidentialité

© 2019 Asalas

No Result
View All Result
  • Taqbaylit
  • contributions
  • Interviews
  • Documents
  • Patrimoine
  • Magazine
  • Sciences
  • Chroniques
    • awal

© 2019 Asalas

Ce site web utilise des cookies. En poursuivant votre navigation, vous acceptez l'utilisation des cookies.